Ένα μεγάλο πρόβλημα που απασχολεί όλους τους γονείς
Για τη μέθοδο «Μοντεσσόρι στο σπίτι», γράφει η μοντεσσοριανή παιδαγωγός Ζήγκου Γεωργία*
Αν ρωτήσετε έναν μοντεσσοριανό παιδαγωγό «Πόσες ώρες μπορεί το παιδί μου να κάθεται μπροστά σε μία οθόνη», η απάντηση που θα λάβετε είναι «ελάχιστα έως καθόλου». Και αν διαβάζοντάς αυτό έχετε ήδη ιδρώσει στη σκέψη «μα πώς αυτό είναι δυνατόν να συμβεί στη σημερινή ψηφιακή πραγματικότητα που κατακλυζόμαστε από τις οθόνες;», τότε διαβάστε με μεγάλη προσοχή τα παρακάτω! Σε αυτό το άρθρο θα μελετήσουμε για ποιους λόγους είναι σημαντικό να πετύχουμε μια ισορροπία έτσι ώστε να μην αποκλείσουμε το παιδί από τη σημερινή ψηφιακή εποχή και ταυτόχρονα να ενισχύσουμε την αγάπη για τα βιβλία.
Ασφαλής έκθεση στην οθόνη
Στη σημερινή ψηφιακή εποχή, οι οθόνες έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας και μας ωφελούν σε πολλά επίπεδα. Ενώ η τεχνολογία μπορεί να προσφέρει πολύτιμες ευκαιρίες μάθησης, ο υπερβολικός χρόνος σε οθόνη μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη του παιδιού. Η οθόνη που προσφέρεται με βάση τα προτεινόμενα χρονικά όρια από επίσημους φορείς είναι κάτι που δεν θα πρέπει να μας ανησυχεί. Δείτε εδώ τα χρονικά όρια ασφαλούς έκθεσης από την Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία.
Αν όμως ο χρόνος έκθεσης δεν περιορίζεται σε αυτά τα χρονικά πλαίσια, θα πρέπει οι ενήλικες να κατανοήσουμε γιατί είναι απαραίτητο να τον περιορίσουμε και να θέσουμε όρια. Η υπερβολική έκθεση στην οθόνη σημαίνει και υπερβολική διασκέδαση χωρίς να σπαταληθεί ενέργεια. Αυτή την «εύκολη διασκέδαση» το μυαλό και το σώμα ζητά να την βιώσει ξανά και ξανά. Η ενέργεια που δε διοχετεύεται δημιουργικά είναι αυτή που στη συνέχεια πιθανόν να εκφραστεί ως γκρίνια ή υπερένταση. Η Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία αναφέρει ότι αυτό θα συντελέσει στο να μη μάθει το παιδί να βρίσκει τρόπους να διασκεδάζει. Ταυτόχρονα, η εναλλαγή γρήγορων εικόνων δεν του επιτρέπει να επεξεργαστεί την πληροφορία που λαμβάνει, ενώ οι εικόνες που βλέπει είναι δημιουργήματα άλλων. Έτσι η φαντασία αρχίζει να περιορίζεται στον οπτικό πολιτισμό που του παρουσιάζεται. Ο ύπνος μπορεί να επηρεαστεί από αυτό, η παιδική παχυσαρκία έχει συσχετιστεί με την οθόνη καθώς και η μειωμένη όρεξη για επαφή με την πραγματικότητα.
Αν δεν πειστήκατε ακόμα ότι η υπερβολική έκθεση μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις για το παιδί, τότε πάμε να δούμε παρακάτω ποια οφέλη μπορεί να προσφέρει μια βιβλιοθήκη στο σπίτι μας σε αντίθεση με την οθόνη για να ενισχύσουμε την αγάπη για το βιβλίο.
Γιατί να έχω μια βιβλιοθήκη στο σπίτι
Πρέπει να κατανοήσουμε ότι η ενίσχυση της αγάπης για τα βιβλία είναι τεράστιας σημασίας. Μια βιβλιοθήκη και μερικές επιλογές βιβλίων μπορούν να εξάψουν την περιέργεια του παιδιού και να το απομακρύνουν από την επιθυμία να σταθεί μπροστά σε μια οθόνη.
Παρακάτω θα δούμε τα οφέλη που προσφέρει η Τροχήλατη Περιστρεφόμενη Βιβλιοθήκη Natood.
• Άσκηση της βούλησης: Η βιβλιοθήκη αυτή προσφέρει ελευθερία επιλογής βιβλίου χωρίς παρεμβολές από τον γονέα, επιτρέποντας στο παιδί να βλέπει το εξώφυλλο των βιβλίων.
• Ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και της αυτοπειθαρχίας: Όταν ένα παιδί μπορεί να επιλέξει ελεύθερα τότε νιώθει σιγουριά και μαθαίνει να πειθαρχεί τον εαυτό του.
• Ικανοποίηση της ανάγκης για τάξη στο περιβάλλον: Η ανάγκη για τάξη στο περιβάλλον υπάρχει στη ζωή του παιδιού από το ξεκίνημα της ζωής του και αφορά την ανάγκη να γνωρίζει ότι υπάρχει μία θέση για καθετί και καθετί έχει τη θέση του στον χώρο.
• Ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού: Διαφορετικές προτάσεις βιβλίων θα δώσουν την ευκαιρία στο παιδί να χτίσει τη δική του μοναδική προσωπικότητα, επιλέγοντας αυτόνομα με βάση τα ενδιαφέροντά του.
• Ανάπτυξη της αυτονομίας και της ανεξαρτησίας: Η συγκεκριμένη βιβλιοθήκη μπορεί να μεταφερθεί εύκολα σε όποιο σημείο επιθυμεί το παιδί να διαβάσει και να δημιουργήσει τη δική του γωνιά ανάγνωσης.
Και αν ακόμα αυτά τα οφέλη δεν σας έπεισαν δείτε και τα παρακάτω:
Ανάπτυξη της ευταξίας του χώρου μεταξύ παιδιού και βιβλιοθήκης, εκμάθηση της ευθύνης και της υπευθυνότητας, ανάπτυξη οπτικής αντίληψης του χώρου, εξοικονόμηση χώρου ιδιαίτερα σε μικρούς χώρους, διαχρονική για όλες τις ηλικίες, τοποθέτηση ποικιλίας βιβλίων διαφόρων μεγεθών χωρίς περιορισμούς στο ύψος και το πάχος.
Οι βιβλιοθήκες χρησιμεύουν ως θησαυρός γνώσης και φαντασίας. Όταν τα παιδιά έχουν πρόσβαση σε μια ποικιλία βιβλίων στο σπίτι, είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν αγάπη για το διάβασμα. Τα βιβλία είναι μια πύλη για ενεργητική μάθηση σε αντίθεση με την οθόνη που το παιδί είναι παθητικός δέκτης πληροφοριών. Όταν τα παιδιά διαβάζουν βιβλία, εμπλέκουν το μυαλό τους ενεργά, οπτικοποιώντας σκηνές, κάνοντας ερωτήσεις και δημιουργώντας συνδέσεις. Αυτή η ενεργή διαδικασία μάθησης ενισχύει την κριτική σκέψη και τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων. Η ανάγνωση βιβλίων εκθέτει τα παιδιά σε μια ποικιλία λέξεων και γλωσσικών δομών. Διευρύνει το λεξιλόγιό τους και βελτιώνει τις δεξιότητες κατανόησής τους. Υποστηρίζουμε λοιπόν μια ισορροπημένη προσέγγιση στη χρήση της τεχνολογίας και τονίζουμε τη σημασία της ύπαρξης βιβλιοθήκης στο σπίτι για ενίσχυση της αγάπης το παιδιού για το βιβλίο.
Ζήγκου Γεωργία
Montessori assistant to Infancy 0-3, AMI
Montessori assistant teacher 3-6, AMI
Msc “Φυσικές επιστήμες στην εκπαίδευση”, ΕΚΠΑ
Εκπαιδευτικός πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ΕΚΠΑ
Email: zigougwgw@hotmail.com
Founder: montessoraki
Instagram: montessoraki_
