Άρθρα

Βιβλίο και παιδί: Το χάσμα του ενός εκατομμυρίου λέξεων

Βιβλίο και παιδί: Το χάσμα του ενός εκατομμυρίου λέξεων.
4+1 νέες κυκλοφορίες παιδικών βιβλίων.

Παρόλο που το μωρό ή το μικρό παιδί δεν μπορεί να αναγνωρίσει τα γράμματα, ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς για να του συστήσουμε τον μοναδικό κόσμο των βιβλίων! Στην πραγματικότητα, το βιβλίο προσφέρει τα εργαλεία εκείνα που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη της γλώσσας! Είναι αυτό που εξοπλίζει το παιδί με τα δομικά στοιχεία που χρειάζεται για να αναπτύξει κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, παιδιά στα οποία οι γονείς διαβάζουν ένα εικονογραφημένο βιβλίο την ημέρα, εκθέτονται σε 78.000 λέξεις κάθε χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι γύρω στα 5 έτη, ένα παιδί που προέρχεται από ένα πλούσιο γλωσσικό περιβάλλον, έχει ακούσει 1,4 εκ. περισσότερες λέξεις από ένα παιδί που δεν είχε επαφή με τα βιβλία κατά την παιδική του ηλικία (Logan et al., 2019)

Γιατί να διαβάσω στο παιδί μου, αφού του μιλάω εγώ συνέχεια;

Ο προφορικός λόγος έχει μεγάλη διαφορά από τον γραπτό λόγο! Ο γραπτός λόγος παρουσιάζει την επίσημη σύνταξη που χρησιμοποιούμε για να σχηματίσουμε προτάσεις. Περιέχει περισσότερα στοιχεία του λόγου σε σχέση με τον προφορικό, όπως για παράδειγμα τα επίθετα. Χτίζει την ακουστική ικανότητα, τη συγκέντρωση και δίνει πληροφορίες για ολόκληρο τον κόσμο που δεν έχουμε τη δυνατότητα να φέρουμε στην καθημερινότητά μας.
Περίπου στα πρώτα του γενέθλια, το παιδί, έχει αφομοιώσει όλους τους ήχους για να μιλήσει τη μητρική του γλώσσα. Όσο περισσότερο λεξιλόγιο υπάρχει στο περιβάλλον του, τόσα περισσότερα θα μπορέσει να πει. Διαβάζοντας βιβλία, χτίζεται ένα ισχυρό δίκτυο λεξιλογίου στον παιδικό εγκέφαλο και περίπου στα δεύτερα γενέθλιά τους, τα παιδιά είναι ικανά να το αναπαράγουν. Τα παιδιά, επίσης, που τα εκθέτουμε στο διάβασμα αποκτούν μεγαλύτερη ετοιμότητα για την κατάκτηση της ανάγνωσης.

Όταν διαβάζουμε στο παιδί

  • Χρησιμοποιούμε πολλά και διαφορετικά συναισθήματα και εκφραστικούς ήχους. Αυτό χτίζει την κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη.
  • Το μωρό ή το μικρό παιδί ενθαρρύνεται να δείξει, να αγγίξει ή ακόμα και να απαντά σε ερωτήσεις. Αυτό βοηθάει στην κοινωνική του ανάπτυξη και την αντιληπτική του ικανότητα.
  • Βελτιώνονται οι γλωσσικές δεξιότητες αντιγράφοντας ήχους, αναγνωρίζοντας εικόνες και μαθαίνοντας νέες λέξεις.

Διαφορετικά στάδια, διαφορετικός τρόπος ανάγνωσης

Μεταξύ 4-6 μηνών
Το μωρό μας δεν έχει ακόμα την ικανότητα να είναι καθιστό. Είναι ανάσκελα ή μπρούμυτα. Θα αρπάξει ένα βιβλίο, θα το φέρει στο στόμα και θα το πετάξει. Επιλέγουμε βιβλία με σκληρές σελίδες και απλές εικόνες. Οι έντονες αντιθέσεις βοηθούν στην οπτική παρακολούθηση. Βάζουμε το βιβλίο πάνω από το παιδί, αν είναι ανάσκελα! Αν είναι μπρούμυτα τότε το βάζουμε κάτω στο πάτωμα! Γυρνάμε εμείς τις σελίδες.

Μεταξύ 6-18 μηνών
Τώρα σιγά σιγά το μωρό μπορεί να είναι καθιστό. Τοποθετούμε μπροστά του το βιβλίο και εμείς από δίπλα του διαβάζουμε την ιστορία γυρνώντας τις σελίδες. Επιλέγουμε βιβλία με σκληρές σελίδες αλλά και πιο λεπτές, καθώς σιγά σιγά σταματάει να φέρνει τα αντικείμενα στο στόμα.

18 μηνών και άνω
Είναι το στάδιο που μπορεί να αντιληφθεί ότι αυτό που υπάρχει σε δύο διαστάσεις στο βιβλίο παριστάνει κάτι τρισδιάστατο! Είναι το στάδιο που μπορούμε να επιλέξουμε βιβλία με μεγαλύτερες ιστορίες. Το παιδί έχει την ικανότητα να γυρίσει μόνο του σελίδες.

Προτάσεις βιβλίων – νέες κυκλοφορίες από τις εκδόσεις Μεταίχμιο

Για ηλικίες 1+ ετών
Πόσο μεγάλη είναι η φάλαινα;

Πόσο μεγάλη είναι η φάλαινα;

Ένα διαδραστικό βιβλίο με καρτέλες που ανοίγουν διπλά! Το παιδί μπορεί να παρατηρήσει τις εικόνες, να μάθει πληροφορίες για τα ζώα της θάλασσας και να ανακαλύψει ακόμα περισσότερα γι’ αυτά τραβώντας τα διπλοτραβηχτά κινούμενα μέρη.

Για ηλικίες 2+ ετών
Μου αρέσει να φέρομαι με καλοσύνη

Μου αρέσει να φέρομαι με καλοσύνη

Τι είναι η καλοσύνη; Ένα βιβλίο που βοηθάει το παιδί να κατανοήσει γιατί είναι σημαντικό να φερόμαστε με καλοσύνη προς τους άλλους. Περιέχει κινούμενα μέρη, πρακτικές οδηγίες και απλές δραστηριότητες.

Για ηλικίες 3+ ετών
Ο φτεροπόδαρος μπαμπάς

Ο φτεροπόδαρος μπαμπάς

Ο Ματιέ ανησυχεί: Τι θα γίνει αν δεν ξεκινάει το αυτοκίνητο του μπαμπά του και δεν μπορέσει να τον πάρει από το σχολείο; Τότε ο μπαμπάς βρίσκει τους πιο ευφάνταστους τρόπους για να τον διαβεβαιώσει πως θα έκανε τα πάντα για να τον πάρει από το σχολείο.

Για ηλικίες 4+ ετών
Τα ψηλά βουνά

Τα ψηλά βουνά

Το αριστούργημα του Ζαχαρία Παπαντωνίου διασκευάστηκε για τους μικρούς μας φίλους. Μια διαχρονική ιστορία 25 παιδιών που κινούν για τα… ψηλά βουνά. Θα βρεθούν αντιμέτωπα με πολλές προκλήσεις αλλά τα μαθήματα που θα πάρουν θα τα ακολουθήσουν για όλη τους τη ζωή.

Για ηλικίες 5+ ετών
Το καπέλο που άκουγε τις σκέψεις των ανθρώπων

Το καπέλο που άκουγε τις σκέψεις των ανθρώπων

Έχετε φανταστεί ποτέ το καπέλο σας να ακούει τις σκέψεις σας; Το καπέλο της ιστορίας μας ταξιδεύει μαζί με τους ήρωες που το φοράνε, ταξιδεύει σε τόπους αληθινούς αλλά και φανταστικούς μέσα από τις σκέψεις των ανθρώπων.

Και μην ξεχνάτε: ένα βιβλίο μπορεί να αποτελέσει μια καλή συντροφιά πριν μας πάρει ο ύπνος!

* Όλες οι προτάσεις είναι από τις εκδόσεις Μεταίχμιο

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Logan JAR, Justice LM, Yumuş M, Chaparro-Moreno LJ., 2019, “When children are not read to at home: The million word gap.”, Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics; 40(5), 383-386.

Ζήγκου Γεωργία
Montessori assistant to Infancy 0-3, AMI
Montessori assistant teacher 3-6, AMI
Msc “Φυσικές επιστήμες στην εκπαίδευση”, ΕΚΠΑ
Εκπαιδευτικός πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ΕΚΠΑ

Email: zigougwgw@hotmail.com

Founder: montessoraki
Instagram: montessoraki_

*H Γεωργία είναι απόφοιτη του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στο ίδιο τμήμα ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές της πάνω στις “Φυσικές επιστήμες στην εκπαίδευση”. Τα τελευταία 10 χρόνια εργάζεται στην ιδιωτική εκπαίδευση ως δασκάλα. Είναι μητέρα δύο κοριτσιών και πριν λίγα χρόνια άρχισε να αναζητάει γι’ αυτές ένα διαφορετικό σύστημα εκπαίδευσης από αυτό που υπηρετούσε τόσα χρόνια. Ολοκλήρωσε τις σπουδές της ως βοηθός μοντεσσοριανού παιδαγωγού για τις ηλικίες 3-6(ΑΜΙ) και συνέχισε την εκπαίδευσή της με έναν μεγάλο κύκλο σπουδών ως παιδαγωγός βρεφικής ηλικίας 0-3(ΑΜΙ). Το τελευταίο διάστημα ανέπτυξε την κοινότητα “montessoraki” που απευθύνεται σε όλους όσους θέλουν να ανακαλύψουν το μυστικό της παιδικής ηλικίας. Με αυτή την κοινότητας εκπαιδεύει γονείς που θέλουν να εφαρμόσουν τη μοντεσσοριανή προσέγγιση στο σπίτι μέσω online ομαδικών ή ατομικών συναντήσεων. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την online μοντεσσοριανή εκπαίδευση στο σπίτι πατήστε εδώ.