Για τη μέθοδο «Μοντεσσόρι στο σπίτι», γράφει η μοντεσσοριανή παιδαγωγός Ζήγκου Γεωργία*
Η Ημέρα του Πατέρα έρχεται κάθε χρόνο για να μας θυμίσει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι πατέρες στη ζωή των παιδιών. Στην προσέγγιση Μοντεσσόρι, αναγνωρίζουμε τη σημασία και των δύο γονέων στην ανάπτυξη του παιδιού. Οι πατέρες, ειδικότερα, έχουν μοναδικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη των παιδιών τους, ενισχύοντας την ανεξαρτησία και βοηθώντας τα να γίνουν άτομα με αυτοπεποίθηση. Σε αυτό το άρθρο, θα διερευνήσουμε τον ρόλο του πατέρα στην προώθηση της ανεξαρτησίας στην ηλικιακή ομάδα 0-3 ετών και την ανεκτίμητη συνεισφορά του στα πρώτα χρόνια ζωής του παιδιού.
1. Παροχή φροντίδας και υποστήριξης:
Οι πατέρες είναι καθοριστικοί για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος φροντίδας και υποστήριξης για τα μικρά παιδιά τους. Στο ξεκίνημα της ζωής τους, ο ρόλος τους είναι κρίσιμος καθώς θα θέσουν τα θεμέλια για μία ασφαλή αποκόλληση από τη μητέρα. Μπορεί να φαίνεται δύσκολο να αλληλεπιδράσουν με τα μικρά αυτά πλάσματα, αλλά συμμετέχοντας σε θετικές αλληλεπιδράσεις και περνώντας ποιοτικό χρόνο με τα μικρά τους, οι πατέρες δημιουργούν μια ισχυρή βάση για ανεξαρτησία. Απλές ενέργειες όπως το μπάνιο, το τάισμα ή ακόμα το παιχνίδι και το διάβασμα καλλιεργούν την αίσθηση της ασφάλειας και της εμπιστοσύνης, επιτρέποντας στο παιδί να ενεργήσει και με ένα άλλο άτομο εκτός από τη μητέρα. Αυτό θα θέσει τα θεμέλια για μια ασφαλή αποκόλληση από τη μητέρα και θα δημιουργηθούν τα πρώτα σημάδια ανεξαρτησίας.
2. Συμμετοχή στην πρακτική καθημερινότητα:
Η συμμετοχή του πατέρα μπορεί να περιστρέφεται γύρω από την ενθάρρυνση της εξερεύνησης και την παροχή ευκαιριών για πρακτική μάθηση. Οι πατέρες συμμετέχοντας στην πρακτική ζωή του παιδιού, το ενθαρρύνουν να δοκιμάσει τις δυνατότητές του και να αναπτύξει πολύτιμες δεξιότητες. Δημιουργικά απογεύματα στην κουζίνα για την προετοιμασία γευμάτων ή στον κήπο για περιποίηση των φυτών αποτελούν δραστηριότητες ποιοτικού χρόνου. Δημιουργώντας ασφαλή περιβάλλοντα και προσφέροντας κατάλληλες προκλήσεις, οι πατέρες μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αποκτήσουν δύναμη, συντονισμό και ανεξαρτησία στις κινήσεις τους αλλά να τους προσφέρουν και πολύτιμες αναμνήσεις.
Ένας πύργος εκμάθησης είναι ιδανικός για τα πρώτα χρόνια ζωής του παιδιού που το ύψος του ακόμα δεν του επιτρέπει να φτάνει σε ψηλά σημεία του σπιτιού, όπως για παράδειγμα στον πάγκο της κουζίνας.
• Ιδανικός για ποιοτική αλληλεπίδραση με το παιδί στην κουζίνα και όχι μόνο.
• Ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης, της υπευθυνότητας, της ομαδικότητας και της συνεργασίας μέσω της συμμετοχής στις οικιακές εργασίες της καθημερινής ζωής.
• Ασφαλής και στιβαρή κατασκευή.
Προτάσεις χρήσης: στον πάγκο της κουζίνας για προετοιμασία γευμάτων, στο άπλωμα των ρούχων, στο καθάρισμα τσαμιών, στο πλύσιμο του αυτοκινήτου κ.α.
3. Προώθηση δεξιοτήτων αυτοφροντίδας:
Καθώς το παιδί μεγαλώνει και ολοένα κατακτάει νέες δυνατότητες, οι πατέρες μπορούν να το ενθαρρύνουν να φροντίζει μόνο του τον εαυτό του. Παρέχοντας ευκαιρίες για ανεξάρτητη δράση, οι πατέρες βοηθούν τα μικρά τους να αναπτύξουν δεξιότητες αυτοφροντίδας από μικρή ηλικία. Είτε πρόκειται για την ενθάρρυνση να ντυθεί το παιδί μόνο του, να πλύνει τα χέρια του ή να καθαρίσει τα παπούτσια του, οι πατέρες μπορούν να καθοδηγήσουν τα παιδιά τους προς την ανακάλυψη των δικών τους μοναδικών προσεγγίσεων φροντίδας εαυτού.
4. Δίνοντας έμφαση στην επικοινωνία και την ανάπτυξη της γλώσσας:
Η αποτελεσματική επικοινωνία είναι το κλειδί για την προώθηση της ανεξαρτησίας και την οικοδόμηση υγειών κοινωνικών συναναστροφών. Οι πατέρες διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στο να δίνουν χώρο στα παιδιά να επικοινωνούν τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις ανάγκες τους. Ακούγοντας ενεργά, συμμετέχοντας σε συζητήσεις και ανταποκρινόμενοι με ενσυναίσθηση, δημιουργούν ένα περιβάλλον όπου τα παιδιά τους αισθάνονται ότι ακούγονται και εκτιμώνται, ενισχύοντάς τα περαιτέρω να αναπτύξουν το λεξιλόγιο και την ανεξαρτησία τους.
5. Καλλιέργεια συναισθηματικής ευεξίας:
Το δέσιμο πατέρα-παιδιού συμβάλλει σημαντικά στη συναισθηματική ισορροπία του παιδιού. Οι πατέρες έχουν μια ξεχωριστή προσέγγιση στην ενσυναίσθηση και στην ενίσχυση της συναισθηματικής νοημοσύνης στα παιδιά τους. Προσφέροντας έναν ασφαλή χώρο για συναισθηματική έκφραση, όπως η αγκαλιά, η αναγνώριση και η αποδοχή του συναισθήματος, οι πατέρες καλλιεργούν τη συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού τους. Ενισχύουν ταυτόχρονα την αυτοπεποίθηση και την ικανότητά του να αντιμετωπίζει ανεξάρτητα τις προκλήσεις της ζωής αλλά και να είναι έτοιμο να εκφράζεται σωστά συναισθηματικά στον κοινωνικό περίγυρο.
Η πατρότητα είναι ένα αξιοσημείωτο ταξίδι γεμάτο με σταθμούς ενδυνάμωσης των παιδιών για ανεξαρτησία σε όλη τους ζωή. Παρέχοντας ένα υποστηρικτικό περιβάλλον, ενθαρρύνοντας την εξερεύνηση, διαμορφώνοντας την ανεξαρτησία, προωθώντας τις δεξιότητες αυτοφροντίδας, δίνοντας έμφαση στην επικοινωνία και καλλιεργώντας τη συναισθηματική ευεξία, οι πατέρες διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στην ανάπτυξη των παιδιών τους κατά την κρίσιμη ηλικιακή περίοδο 0-3 ετών. Η ημέρα της γιορτής του πατέρα μας δίνει την ευκαιρία να αναγνωρίσουμε και να εκτιμήσουμε τη μοναδική συνεισφορά των πατεράδων στην ανεξαρτησία, στην αυτοπεποίθηση και στην ανθεκτικότητας στα παιδιά τους, θέτοντας τα σε μια πορεία προς έναν ολοκληρωμένο και ανεξάρτητο ενήλικα.
Ζήγκου Γεωργία
Montessori assistant to Infancy 0-3, AMI
Montessori assistant teacher 3-6, AMI
Msc “Φυσικές επιστήμες στην εκπαίδευση”, ΕΚΠΑ
Εκπαιδευτικός πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ΕΚΠΑ
Email: zigougwgw@hotmail.com
Founder: montessoraki
Instagram: montessoraki_