Για τη μέθοδο «Μοντεσσόρι στο σπίτι», γράφει η μοντεσσοριανή παιδαγωγός Ζήγκου Γεωργία*
Το παιχνίδι είναι μια κρίσιμη πτυχή της ανάπτυξης του παιδιού, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ψυχοκινητικές δεξιότητες. Η προσέγγιση Montessori αναγνωρίζει τη σημασία του παιχνιδιού για την προώθηση της ολιστικής ανάπτυξης. Tο παιδί που παίζει είναι ένα παιδί που «εργάζεται». Η εργασία του είναι τόσο σημαντική όσο και η εργασία του ενήλικα. Τι κάνει τόσο ξεχωριστή αυτή την εργασία του παιδιού; Τα παιχνίδια παρέχουν μοναδικές ευκαιρίες στα παιδιά να χρησιμοποιήσουν τις αισθήσεις τους, να βελτιώσουν τις κινητικές τους δεξιότητες, να ενισχύσουν τον συντονισμό τους και να ενισχύσουν τη συνολική σωματική και γνωστική τους ανάπτυξη. Σε αυτό το άρθρο, θα διερευνήσουμε τη σημασία των παιχνιδιών εξωτερικού χώρου στο σπίτι και πώς συμβάλλουν στην ψυχοκινητική ανάπτυξη των μικρών παιδιών.
Ψυχοκινητική ανάπτυξη: Η ψυχή και η κίνηση
Η κίνηση του παιδιού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ψυχή του. Οι κινήσεις που θα πραγματοποιήσει κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού περιλαμβάνουν τη βούληση. Όταν το παιδί χρησιμοποιεί τη βούλησή του, τότε πραγματοποιούνται και διεργασίες στη ψυχή του. Η ψυχή είναι ότι δε βλέπουμε, είναι όλες αυτές οι δεξιότητες που θα κατακτηθούν – αυτοπεποίθηση, αυτοεκτίμηση, αυτοπειθαρχία κα- μέσω των κινήσεων που θα επιλέξει να κάνει το παιδί κατά το παιχνίδι. Και όταν μιλάμε για παιχνίδι εξωτερικών χώρων, τότε γίνεται μια ενσωμάτωση κινητικών και ψυχικών δεξιοτήτων.
Ενίσχυση κινητικών δεξιοτήτων μέσω των παιχνιδιών εξωτερικού χώρου
Τα παιχνίδια εξωτερικών χώρων είναι ιδανικά για να μπορέσουν τα παιδιά να αναπτύξουν και να βελτιώσουν τις αδρές κινητικές τους δεξιότητες. Δραστηριότητες όπως το τρέξιμο, το άλμα, η αναρρίχηση και το πέταγμα μιας μπάλας ενισχύουν τους μυς, βελτιώνουν την ισορροπία και τον συντονισμό. Μέσα από αυτά τα παιχνίδια, τα παιδιά μαθαίνουν να ελέγχουν το σώμα τους, να περιηγούνται στο περιβάλλον τους και να αναπτύσσουν χωρική επίγνωση. Αυτά τα παιχνίδια προσφέρουν και τις ψυχικές δεξιότητες.
Προώθηση λεπτών κινητικών δεξιοτήτων
Τα παιχνίδια εξωτερικών χώρων προσφέρουν επίσης ευκαιρίες για ανάπτυξη λεπτών κινητικών δεξιοτήτων. Από το κράτημα και το πέταγμα αντικειμένων μέχρι το χειρισμό της άμμου ή του νερού, τα παιδιά συμμετέχουν σε δραστηριότητες που βελτιώνουν τον συντονισμό χεριού-ματιού, την επιδεξιότητα και τη δύναμη των δακτύλων τους. Αυτές οι δεξιότητες είναι απαραίτητες για μεταγενέστερες εργασίες όπως το γράψιμο, το σχέδιο και δραστηριότητες αυτοεξυπηρέτησης όπως το κούμπωμα των ρούχων ή το δέσιμο των κορδονιών.
Προώθηση επίλυσης προβλημάτων και δημιουργικότητας
Τα παιχνίδια εξωτερικού χώρου συχνά περιλαμβάνουν προκλήσεις και εμπόδια που ενθαρρύνουν τα παιδιά να σκέφτονται δημιουργικά και να βρίσκουν λύσεις. Είτε πρόκειται για αναρρίχηση, είτε για την ισορροπία σε μια διαδρομή με ή χωρίς εμπόδια ή για την επινόηση κανόνων για ομαδικά παιχνίδια, τα παιδιά ασκούν τις δεξιότητές τους στην επίλυση προβλημάτων ενώ διασκεδάζουν. Αυτές οι εμπειρίες υποστηρίζουν τη γνωστική τους ανάπτυξη, τη φαντασιακή σκέψη και την κοινωνική τους συνεργασία.
Τρίγωνο Αναρρίχησης Τριών (3) Όψεων Natood
Προσφέρεται για:
• ανάπτυξη της αδρής κίνησης μέσω του σκαρφαλώματος
• ανάπτυξη της λεπτής κίνησης μέσω της όψης με τους κύκλους για παιχνίδι στόχου
• επίλυση προβλημάτων καθώς το παιδί πρέπει να αποφασίσει τις κατάλληλες κινήσεις για να ισορροπήσει και να περάσει το σώμα του από τη μια μεριά στην άλλη.
Είναι ιδανικό από 10+ μηνών που το παιδί ξεκινά να πιάνεται και να σηκώνει το σώμα του. Το ύψος του, ταυτόχρονα, είναι κατάλληλο και για παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας αλλά ακόμα και για ενήλικες για ατελείωτο παιχνίδι μαζί με το παιδί.
Μπορεί να τοποθετηθεί εντός του σπιτιού αλλά και στον εξωτερικό χώρο.
Ξύλινη Δοκός Ισορροπίας Natood
• Συμβάλλει στον συντονισμό των κινήσεων και στη συγκέντρωση, μαθαίνοντας στο παιδί να ισορροπεί, ενώ ταυτόχρονα να διασκεδάζει.
• Ιδανική για εσωτερικό και εξωτερικό χώρο.
• Προτείνεται για ατελείωτο παιχνίδι στο σπίτι αλλά και για κέντρα εργοθεραπείας.
Ενθάρρυνση της ανεξαρτησίας και της αξιολόγησης κινδύνου
Τα παιχνίδια εξωτερικών χώρων προσφέρουν μια πολύτιμη ευκαιρία για τα παιδιά να αξιολογήσουν τους κινδύνους, να λάβουν αποφάσεις και να γίνουν πιο αυτοδύναμα. Η αναρρίχηση, για παράδειγμα, τους επιτρέπει να αξιολογήσουν τις ικανότητές τους, να διαχειριστούν τον φόβο και να αναπτύξουν εμπιστοσύνη στις φυσικές τους ικανότητες. Καθώς τα παιδιά συμμετέχουν σε ριψοκίνδυνο παιχνίδι κατάλληλο για την ηλικία τους υπό επίβλεψη, μαθαίνουν τα όριά τους, αναπτύσσουν ανθεκτικότητα και αποκτούν μια αίσθηση ολοκλήρωσης.
Υποστήριξη της συναισθηματικής και κοινωνικής ανάπτυξης
Τα παιχνίδια εξωτερικών χώρων παρέχουν ευκαιρία για κοινωνική αλληλεπίδραση, συνεργασία και συναισθηματική ανάπτυξη. Τα ομαδικά παιχνίδια ενισχύουν την ομαδική εργασία, την επικοινωνία και τις δεξιότητες επίλυσης συγκρούσεων. Τα παιδιά μαθαίνουν να μοιράζονται, να διαπραγματεύονται και να συμπάσχουν με τους άλλους. Αυτές οι εμπειρίες συμβάλλουν στην ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης και της κοινωνικής τους ικανότητας.
Στο περιβάλλον του σπιτιού, τα παιχνίδια εξωτερικών χώρων παίζουν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της ψυχοκινητικής ανάπτυξης των παιδιών. Μέσα από αυτά τα παιχνίδια, τα παιδιά εμπλέκουν το σώμα, τις αισθήσεις και το μυαλό τους με ολιστικό τρόπο. Οι αδρές και λεπτές κινητικές δεξιότητες βελτιώνονται, διεγείρεται η αισθητηριακή εξερεύνηση, καλλιεργείται η δημιουργικότητα, η επίλυση προβλημάτων και ενθαρρύνεται η ανεξαρτησία.
Ζήγκου Γεωργία
Montessori assistant to Infancy 0-3, AMI
Montessori assistant teacher 3-6, AMI
Msc “Φυσικές επιστήμες στην εκπαίδευση”, ΕΚΠΑ
Εκπαιδευτικός πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ΕΚΠΑ
Email: zigougwgw@hotmail.com
Founder: montessoraki
Instagram: montessoraki_
